Początki [edytuj]

Edyta Górniak debiutowała w programie telewizyjnym Zbigniewa Górnego Śpiewać każdy może w 1989, a kilka miesięcy później wzięła udział w koncercie Debiuty na Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu, gdzie otrzymała wyróżnienie za piosenkę Zły chłopak z repertuaru Lory Szafran. W tym czasie przerwała edukację w technikum ogrodniczo - pszczelarskim w Opolu i rozpoczęła karierę muzyczną^[8]. W ciągu czterech następnych lat występowała w najbardziej kasowym polskim musicalu Metro^[9] oraz w dwóch przedstawieniach muzycznych: Do grającej szafy grosik wrzuć – z klasycznymi polskimi popowymi przebojami sprzed ery rock and rolla i Brel – z polskimi wersjami piosenek tworzącego we Francji belgijskiego barda Jacques’a Brela.

W lipcu 1993 Górniak wzięła udział w szwedzkim Festiwalu Krajów Nadbałtyckich w Karlshamn, gdzie zdobyła trzecią nagrodę. W tym samym roku wokalistka nagrała dwie piosenki z muzyką Piotra Rubika do filmu Pajęczarki^[10].

Przełom [edytuj]

W 1994 roku Edyta Górniak była pierwszym artystą z Polski startującym w Konkursie Piosenki Eurowizji. Zaśpiewała tam piosenkę "To nie ja" ("Once in a Lifetime") i zajęła drugie miejsce, przegrywając tylko z gospodarzami festiwalu.

Piosenka "To nie ja" była przełomem w karierze wokalistki w Polsce, zostając największym przebojem roku 1994. Artystka podpisała kontrakt z małą wytwórnią fonograficzną ORCA, której właścicielem był Wiktor Kubiak, producent musicalu Metro, a następnie wieloletni menedżer Edyty. Dzięki niemu piosenkarka zadebiutowała singlem "Once in a Lifetime"/"To nie ja", który sprzedawany był jesienią 1994 w Polsce, Niemczech, Austrii i Szwajcarii. Artystką zainteresował się wówczas polski oddział koncernu EMI – Pomaton EMI, który podpisał z nią, poprzez niezależną wytwórnię Kubiaka, kontrakt płytowy.

Sukces odniosły także kolejne hity, "Jestem kobietą" oraz już w 1995 roku "Dotyk". Jej pierwszy studyjny album, zatytułowany Dotyk, ukazał się w maju 1995 roku i rozszedł się w nakładzie ponad pół miliona egzemplarzy. Album został uhonorowany nagrodą polskiego przemysłu płytowego Fryderyk 1995 w kategorii Fonograficzny Debiut Roku. Tego samego roku z okazji Europejskiego Roku Ochrony Przyrody wspólnie z takimi wykonawcami jak Ryszard Rynkowski, Kayah, Andrzej Krzywy, Robert Janowski, Katarzyna Skrzynecka czy Kostek Yoriadis nagrała utwór "W każdym z nas". W roku 1996 Górniak podpisała w Londynie kontrakt z wytwórnią EMI International na nagranie pięciu albumów. Kontynuowała jednak nagrywanie dla polskiego rynku, lansując wówczas trzy następne przeboje: "Kolorowy wiatr" (polską wersję utworu "Colors of the Wind" do filmu Disneya Pocahontas, "Love Is on the Line" (klubowy hit podarowany Edycie przez Kylie Minogue) oraz "To Atlanta" (polski hymn Igrzysk Olimpijskich 1996)^[10]..

Międzynarodowa kariera [edytuj]

Edyta wydała swój pierwszy anglojęzyczny album Edyta Górniak w listopadzie 1997 roku, we współpracy z producentem muzycznym Chrisem Neilem, odpowiedzialnym za międzynarodową karierę Céline Dion. Prace nad płytą trwały ponad półtora roku. Piosenki napisali tacy twórcy światowych hitów, jak Billy Steinberg, Rick Nowels, George Merrill, Shannon Rubicam czy Siedah Garrett. Pierwszy z singli, "When You Come Back To Me", stał się przebojem szczególnie w Skandynawii, Portugalii (gdzie utrzymywał się w Top 10 przez prawie pół roku) i w krajach azjatyckich (zrealizowany do niego klip osiągnął 3. miejsce na liście przebojów azjatyckiej MTV, zaraz po Spice Girls i Madonnie).

Zaraz po wydaniu płyty, w grudniu 1997 roku, Górniak wystąpiła w warszawskiej Sali Kongresowej na wspólnym koncercie z legendarnym tenorem Jose Carrerasem. Na repertuar koncertu złożyły się pieśni, arie operowe, świąteczne standardy oraz wspólny hit "Hope For Us", który ukazał się wtedy na singlu. Koncert transmitowany był w Telewizji Polskiej^[10]..

Podczas promocji pierwszego zagranicznego albumu Górniak nagrała też kolejne dwa przeboje nagrane dla polskiej publiczności: "Lustro" (polską wersję przeboju "Reflection" z filmu Disneya Mulan) w 1998 oraz "Dumka na dwa serca" (temat przewodni najdroższego polskiego filmu XX wieku Ogniem i mieczem, nagrany w duecie z Mietkiem Szcześniakiem) w 1999. Ten ostatni przebój okazał się największym przebojem 1999 roku i był nagradzany jeszcze wiele lat później – w marcu 2006 roku wygrał plebiscyt na Najpiękniejszą piosenkę z sercem zorganizowany przez TVP1 i radio RMF FM przy okazji akcji Serce masz tylko jedno, natomiast w październiku 2007 roku zdobył Złotą Kaczkę "Filmu" dla najlepszej piosenki filmowej 50-lecia.

Na początku 1999 roku umiarkowany sukces w krajach niemieckojęzycznych i francuskojęzycznych niespodziewanie odniósł kolejny anglojęzyczny singiel Górniak, "One & One". W 1996 roku jako pierwszy wydał tę piosenkę debiutant Robert Miles, mimo że to Górniak nagrała ją pierwsza. Wersja Milesa doszła na szczyt europejskiej listy bestsellerów. Inny utwór z zagranicznej płyty Górniak, "Perfect Moment", nagrała z kolei po niej debiutantka Martine McCutcheon, która doprowadziła go w 1999 na szczyt brytyjskiej listy bestsellerów. Album Edyta Górniak w Norwegii zyskał status "Złotej Płyty", natomiast w Portugalii "Srebrnej Płyty". Na świecie rozeszło się ponad 350 tysięcy egzemplarzy tego albumu, z czego ponad 200 tysięcy poza granicami Polski.

Zaraz po ostatnich sukcesach na rynkach zachodnich Górniak 8 kwietnia 1999 roku rozpoczęła dużą, trwającą miesiąc trasę koncertową Live '99 po Polsce, obejmująca 11 koncertów w 11 miastach. Podczas jej trwania powstał koncertowy album Live '99. Trasa rozpoczęła się koncertem w Gdyni, a zakończyła w warszawskiej Sali Kongresowej. Na potrzeby płyty wykorzystano koncerty zarejestrowane w Krakowie i Warszawie, choć rejestrowany był również koncert w Łodzi. Na płycie znalazło się 14 piosenek, jednak z pominięciem jej największego międzynarodowego przeboju "One & One".

W roku 2000 Edyta ruszyła w swoją pierwszą plenerową trasę po Polsce o nazwie Julia. Trasa miała za zadanie promocję słuchowiska radiowego RMF FM Romeo i Julia, nagrywanego z udziałem wokalistki. Trasa miała rozpocząć się 2 lipca koncertem w Szczecinie, jednak ostatecznie rozpoczęła się dzień później, 3 lipca w Poznaniu. Kolejne koncerty odbyły się we Wrocławiu (4 lipca), Krakowie (5 lipca), Łodzi (6 lipca), Warszawie (7 lipca). Ostatni koncert w Gliwicach (8 lipca) został odwołany z powodu bardzo trudnych warunków atmosferycznych (ulewny deszcz). Koncert w Krakowie został zarejestrowany przez TVP1 i miał swoją premierę 15 grudnia. Koncert zawierał tylko część piosenek, które Edyta wykonywała podczas trasy.

W roku 2002 wytwórnia EMI International rozwiązała kontrakt z Edytą, ale wokalistka podpisała nowy, z Virgin Germany. Wówczas w Polsce ukazał się kolejny międzynarodowy album artystki Perła, wyprodukowany przez producencki zespół Absolute, ponownie zawierający piosenki takich twórców jak Rick Nowels. W polskiej edycji album zawierał dodatkową polskojęzyczną płytę, z nagraniami dla polskich fanów, która przyniosła przeboje "Jak najdalej" czy "Nie proszę o więcej". W Polsce zostało sprzedanych ponad 40 tysięcy sztuk tego dwupłytowego albumu.

Tego samego roku Górniak została poproszona o zaśpiewanie polskiego hymnu narodowego podczas Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej. Występ ten odebrany był później z mieszanymi odczuciami. W roku 2003 angielska część Perły miała międzynarodową premierę pod tytułem Invisible, zawierając dodatkowo klubowy hit "Impossible", który odniósł umiarkowany sukces w krajach niemieckojęzycznych. W nowym wizerunku artystycznym piosenkarki w Europie, według zamysłu wytwórni, pozostało tylko imię Edyty. Płyta nie odniosła sukcesu komercyjnego, sprzedano zaledwie kilkanaście tysięcy egzemplarzy. Wytwórnia zrezygnowała więc z wydawania kolejnych singli i realizowania kolejnych klipów. Rok później Virgin rozwiązało kontrakt z Edytą, a po dziesięciu latach współpracy opuściła ona także polską wytwórnię Pomaton EMI.

Niezależność muzyczna [edytuj]

27 marca 2004^[11] Górniak urodziła syna Allana, ze związku z gitarzystą, Dariuszem Krupą. W tym czasie wokalistka założyła z nim również własną niezależną wytwórnię płytową EG.Production, a Krupa został także jej menedżerem. Nawiązała współpracę z nieznanym duetem polskich producentów muzycznych Mathplanete, aby nagrać nowy album w całkiem nowym stylu, z klubową muzyką chillout. Pierwszym efektem prac był singiel z francuskojęzyczną piosenką "Lunatique", który ukazał się w maju 2005 roku. Jednak jego promocja nie nabrała rozmachu i rozgłosu w mediach, jaki towarzyszył wcześniejszym powrotom Górniak na rynek muzyczny w latach 1997 i 2002. Do singla nie zrealizowano teledysku.

Edyta Górniak w trakcie koncertu odbywającego się w Sosnowcu (2006).

11 listopada 2005 roku Górniak i Krupa pobrali się. W tym samym miesiącu odbyła się również premiera singla "Krople chwil…", promującego kampanię reklamową wody mineralnej Cisowianka z udziałem wokalistki. W grudniu artystka zaprezentowała drugi utwór przygotowany z Mathplanete, czyli "Sexuality". W styczniu 2006 roku w miesięczniku Playboy ukazała się sesja wokalistki autorstwa Marleny Bielińskiej (m.in. Vogue) i Tomasza Drzewińskiego, powiązana z promocją singla "Sexuality", który do sklepów trafił w lutym. Nakład pisma wyniósł aż 130 tysięcy egzemplarzy i ukazał się w dwóch wersjach okładkowych. Do nowej piosenki ponownie nie zrealizowano teledysku, choć na singlu umieszczono reportaż z sesji zdjęciowej w Playboyu z tytułową piosenką w tle.

Wkrótce Górniak rozstała się z Mathplanete i porzuciła pomysł nagrywania muzyki klubowej, rozpoczynając pracę nad nowym albumem popowym i szukając nowego wydawcy. Wybór wokalistki padł na koncern Sony BMG, a pierwszym efektem ich współpracy było wzięcie udziału w czerwcu 2006 roku w konkursie premier na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, gdzie Górniak zaprezentowała piosenkę "Cygańskie serce". Utwór zajął drugie miejsce w głosowaniu publiczności, przegrywając jedynie z zespołem Virgin. Tego samego roku wraz z Mieczysławem Szcześniakiem, Kayah, Natalią Kukulską, Marylą Rodowicz, Robertem Amirianem i Grzegorzem Markowskim nagrała utwór "Wystarczy chcieć" z okazji 10. rocznicy powstania Fundacji Polsat.

W listopadzie 2006 roku odbyła się premiera singla z kolejną piosenką zapowiadająca nową płytę, "Loving You". Tymczasem w styczniu 2007 roku Edyta Górniak zaśpiewała temat filmowy do polskiej wersji hiszpańskiego animowanego filmu Smocze wzgórze. Równolegle do prac nad płytą, od marca do grudnia 2007 roku wokalistka zasiadała w jury dwóch edycji programu Jak oni śpiewają telewizji Polsat, w którym gwiazdy seriali telewizyjnych walczyły o kontrakt płytowy^[12].

Powrót na szczyt [edytuj]

Pierwszy od pięciu lat studyjny album Edyty E·K·G trafił na rynek w październiku^[13]. Jego wydanie poprzedził singiel "List", będący polskojęzyczną wersją utworu "I Surrender" z repertuaru Céline Dion, pierwotnie napisanego dla Górniak. Był to zarazem pierwszy od czterech lat teledysk wokalistki. Górniak zadebiutowała na tym albumie jako autorka tekstów. Albumowi towarzyszyła kilkudziesięciostronicowa książeczka z tekstami piosenek, ilustrowana materiałem fotograficznym ukazującym Edytę Górniak w obiektywie Tomasza Drzewińskiego.

Płyta E·K·G została wydana ostatecznie wspólnie przez EG.Production i medialny koncern Agora SA. Już w kilka dni od premiery płyta zdobyła status "Złotej", a po miesiącu "Platynowej Płyty". Po tak krótkim okresie sprzedaży album okazał się 14. bestsellerem roku, oraz 7. wśród albumów polskich wykonawców, mimo że czołowe stacje radiowe i telewizyjne nie grały pochodzących z niego singli.

W tym samym czasie Górniak wzięła udział w sesji zdjęciowej dla miesięcznika Machina, która wywołała spore zamieszanie i zainteresowanie. Artystka została ucharakteryzowana na warszawską Syrenkę, co miało służyć odświeżeniu wizerunku symbolu polskiej stolicy. Pomysłodawcą sesji była redakcja Machiny i władze miasta Warszawy.

31 grudnia wokalistka uświetniła swoim występem największy w Polsce koncert sylwestrowy, czyli show organizowany przez telewizję Polsat w Krakowie. W styczniu 2008 w Programie I Polskiego Radia artystka oficjalnie potwierdziła, że planuje trasę koncertową promującą płytę E·K·G. Wokalistka planowała również wydanie płyty DVD z tej trasy. W lutym wizytą w Radiu Złote Przeboje, w audycji Marka Niedźwiedzkiego, artystka rozpoczęła promocję trzeciego singla z płyty E·K·G, czyli "Dziękuję Ci". Utwór ten okazał się ostatnim singlem z płyty, do tego ostatecznie nie doszło do zapowiadanego tournée i nie licząc sporadycznych koncertów, promocja płyty dobiegła końca.

Sukces płyty E·K·G przełożył się na liczne wyróżnienia dla artystki. Górniak otrzymała nominację do "Telekamer" w kategorii muzyka oraz do "Wiktorów 2007" w kategorii muzyka i estrada. Artystkę nominowano również do nagród "Viva Najpiękniejsi" oraz "Kobieta Roku Glamour 2007". Górniak zdobyła również dwie nominacje do "Superjedynek 2007" w kategoriach wykonawca roku (IV miejsce w głosowaniu internautów) i płyta roku (V miejsce w głosowaniu internautów).

Edyta Górniak podczas odsłonięcia gwiazdy w Alei Gwiazd w Opolu (2009).

Po zakończeniu promocji płyty, od marca do listopada 2008 roku Górniak ponownie zasiadała w jury programu Jak oni śpiewają, w jego kolejnych dwóch edycjach. W lipcu 2008 roku zaśpiewała na Festiwalu "Top Trendy" w Sopocie w koncercie "Top". Miesiąc wcześniej wokalistka odmówiła występów na dwóch ważnych w swojej karierze koncertach. Pierwszy miał odbyć się z okazji 15-lecia jej kariery w ramach Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, lecz organizator nie pozwolił jej na wyjście na scenę dopiero po zmroku. Drugi miał być supportem przed koncertem Céline Dion, jednak management Dion nie pozwolił Górniak wystąpić z zespołem na żywo^[14].

W październiku 2008 roku w plebiscycie zorganizowanym z okazji 60-lecia EMPiK-u Edyta Górniak zdobyła dwie statuetki, w kategorii Najważniejsza osobowość ostatnich 60 lat oraz Najważniejsza płyta ostatnich 60 lat za debiutancki album Dotyk^[15].

Edyta Górniak podczas Krajowych Eliminacji do Konkursu Piosenki Eurowizji (2010).

W listopadzie 2008 roku Górniak ponownie w swojej karierze zaśpiewała w filmie, tym razem w polskiej komedii romantycznej To nie tak jak myślisz, kotku. Artystka wykonała utwór "To nie tak jak myślisz", do którego zrealizowano teledysk. Piosenka trafiła na playlisty większości radiostacji i muzycznych stacji telewizyjnych, co zdarzyło się po raz pierwszy od blisko sześciu lat, od czasu przeboju "Impossible". Był to pierwszy wielki przebój Górniak od tamtego czasu.

22 grudnia 2008 ukazał się pierwszy świąteczny album artystki Zakochaj się na Święta w kolędach zawierający pięć kolęd w języku polskim i pięć amerykańskich świątecznych standardów. Płyta była dodatkiem do Gazety Wyborczej^[16]. Od marca do listopada 2009 roku Górniak była jurorką ostatnich dwóch edycji programu "Jak oni śpiewają".

W kwietniu 2009 Górniak zdobyła statuetkę radia Eska, czyli Eska Music Award, w kategorii Przebój roku, za utwór "To nie tak jak myślisz". W tym samym miesiącu artystka wydała oświadczenie, w którym ogłosiła separację w swoim małżeństwie. W maju zakończyła współpracę z mężem na stanowisku menedżera. W lipcu, w wywiadzie dla magazynu Viva, Edyta ogłosiła koniec związku. Firma EG.Production została w rękach Krupy. 31 grudnia Górniak wystąpiła na dwóch prestiżowych sylwestrowych koncertach w Warszawie. W Sali Kongresowej dwukrotnie występowała z legendarną orkiestrą BBC Big Band, po czym uświetniła największy plenerowy show sylwestrowy, emitowany przez telewizję Polsat^[17].

Nowy początek [edytuj]

W styczniu 2010 roku Górniak rozpoczęła roczną współpracę z byłą menedżerką Dody, Mają Sablewską i zapowiedziała obchody jubileuszowego roku kariery. Najpóźniej latem artystka miała wydać nowy album oraz płytę DVD, ogłosiła też rozpoczęcie prac nad własnym musicalem. Zapowiedziała ponadto stworzenie kolejnej własnej firmy, na miejsce EG. Production, która będzie wydawać jej płyty i prowadzić dalszą karierę. Żadnych z tych planów jednak nie zrealizowała. W marcu tego samego roku dostała nominację do nagrody Viva! Najpiękniejsi w kategorii Najpiękniejsza Polka^[18].

29 maja Górniak uczciła swój jubileusz wielkim koncertem "20 piosenek na XX-lecie", podczas festiwalu "Top Trendy" w Sopocie. W sierpniu wystąpiła jako gość specjalny festiwalu Bydgoszcz Hit Festiwal 2010. Na obu koncertach po raz pierwszy wykonała na żywo unikatową piosenkę "Never Will I", nagraną na jej pierwszy zagraniczny album i wydaną tylko w Japonii. Od września do listopada brała udział w programie Taniec z gwiazdami razem z Jánem Klimentem, zajmując 3 miejsce. Podczas finałowego odcinka wystąpiła jako gość specjalny, wykonując piosenkę Miley Cyrus, "When I Look At You". 31 grudnia artystka uświetniła swoim występem sylwestrowy koncert telewizji publicznej "Sylwester z Dwójką - Imperium gwiazd" we Wrocławiu. Jedną z atrakcji było wspólne wykonanie z Marylą Rodowicz i Beatą Kozidrak, przeboju Creedence Clearwater Revival "Proud Mary", w aranżacji znanej z wykonania Tiny Turner. Górniak zaprezentowała tu także swój premierowy singiel "Teraz tu".